Insulinooporność – przyczyny, objawy i leczenie
„Insulinooporność to stan, w którym stężenie insuliny jest niewystarczające, aby umożliwić prawidłową pracę organizmu. Reakcja na insulinę jest upośledzona, co powoduje, że trzustka musi produkować większą jej ilość w celu regulacji glikemii, czyli wskaźnika określającego stężenie glukozy we krwi. Konsekwencją insulinooporności jest wzmożone gromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie. Oporność komórek ciała na insulinę w znacznej części uwarunkowana jest genetycznie, ale może być także związana z rodzajem i stopniem otyłości, niską aktywnością fizyczną, dietą oraz możliwym stanem zapalnym w organizmie. Przyczyn insulinooporności może być kilka. Jeżeli wśród naszych bliskich występowała ta przypadłość to mogą to być czynniki genetyczne, ale również niezdrowy tryb życia, zła dieta, niska aktywność fizyczna, alkohol oraz papierosy. Dodatkowo wysoki poziom stresu również nie pozostaje bez znaczenia w przypadku insulinooporności” - opowiada dr Agata Błońska z Centrum Medycznego Medyceusz w Łodzi.
Czym jest insulina?
„Insulina jest hormonem wytwarzanym przez trzustkę, w celu regulacji ilości glukozy we krwi. Jest ona niezbędna do wielu czynności życiowych w naszym organizmie m.in. uczestniczy w przemianach metabolicznych. Wszystkie komórki naszego organizmu do dobrej pracy muszą mieć zapewniony stały dopływ paliwa, którego potrzebują do różnych przemian. Tym paliwem jest głównie glukoza, a także kwasy tłuszczowe. Co więcej, dopływ ten musi być dostosowany do aktualnego zapotrzebowania poszczególnych tkanek” – tłumaczy dr Agata Błońska z CM Medyceusz w Łodzi.
Objawy, jakie obserwuje się przy insulinooporności nie są charakterystyczne. Często przypisuje się je przepracowaniu, gorszej pogodzie albo spadku odporności. Łatwo można je pomylić z innymi jednostkami chorobowymi, przez co jej wstępna diagnoza może być utrudniona. Podstawowym symptomem jest nadwaga, w dalszej kolejności są: uczucie zmęczenia, osłabienie, senność w ciągu dnia i problemy z zasypianiem w nocy, bóle głowy, rozdrażnienie, obniżenie nastroju, problemy z koncentracją i pamięcią.
Diagnostyka
Diagnostyka zlecana jest najczęściej przez diabetologa lub endokrynologa. Badanie polega najczęściej na wykonaniu trzypunktowej krzywej cukrowej i insulinowej. Pierwszym punktem badania jest pomiar insuliny i glukozy na czczo - dostajemy do wypicia roztwór zawierający 75 gram glukozy. Kolejne pomiary następują po 1 godzinie i po 2 godzinie od jego spożycia. Z uzyskanego wyniku lekarz ocenia, czy reakcja naszego organizmu na spożycie glukozy jest prawidłowa i w przypadku zaburzeń może zdiagnozować insulinooporność. Leczenie polega na wprowadzeniu farmakoterapii, zalecana jest regularna aktywność fizyczna i odpowiednia dieta o niskim indeksie glikemicznym.
Choroby
„Podwyższenie poziomu insuliny we krwi może prowadzić do chorób układu sercowo-naczyniowego i miażdżycy. Występuje także niealkoholowe stłuszczenie wątroby, które jest stanem zapalnym wywołanym przez nadmiar szkodliwych produktów przemiany materii. Insulinooporność może doprowadzić do wystąpienia stanu przedcukrzycowego i cukrzycy typu 2, na skutek obniżenia wydolności trzustki, która produkuje nadmierne ilości insuliny, co bardzo ją osłabia” – wyjaśnia dr Agata Błońska.
Leczenie
Zmiana stylu życia, zwiększenie aktywności fizycznej oraz odpowiednia dieta, wykluczająca słodycze, rezygnacja z białego pieczywa, makaronu, ryżu, soków owocowych oraz alkoholu. Udowodniono, że obniżenie masy ciała już o 5%, dzięki poprawie sposobu odżywiania sprzyja zapobieganiu rozwojowi cukrzycy. Warto zadbać o lepszą jakość snu i unikać sytuacji stresowych, które mogą potęgować uczucie głodu. W leczeniu farmakologicznym najczęściej stosuje się metforminę, połączenia bupropionu i naltreksonu oraz liraglutyd. Pomagają również suplementy z kwasami omega 3, witamina D, witamina B12 oraz probiotyki. Zabiegi bariatryczne, czyli ominięcie żołądkowe polegające na wycięciu większej części żołądka zarezerwowane są dla pacjentów, u których występują powikłania otyłości. Chociaż nie wynaleziono uniwersalnego leku na insulinooporność, można z nią skutecznie walczyć.