Co z tą kawą: pomaga czy szkodzi?

Przed laty uznana za używkę, długo oskarżana o zgubny wpływ na układ krążenia i wywoływanie wielu chorób, trafia ostatnio do… „piramidy żywieniowej” - graficznego przewodnika, w którym dietetycy radzą, co i ile jeść i pić. Statystyczny Polak wypija jej 95 litrów rocznie. Kawa – bo niej mowa – od lat cieszy się niezmienną popularnością: budzi rano i dodaje wigoru w ciągu dnia. Ale jak poza tym wpływa na zdrowie?

Co wiemy o kawie na pewno:

• Kawa zawiera bardzo dużo polifenoli, związków zmniejszających stany zapalne w organizmie, które odpowiadają za wywoływanie wielu chorób
• Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (jest to unijna instytucja, w skład której wchodzi komitet naukowy i dziesięć tzw. paneli składających się z wybitnych naukowców) zaleca picie 400 mg kawy dziennie – to równowartość 5 filiżanek.
• W 2016 roku kawę po raz pierwszy uznano za jeden ze składników zalecanej piramidy żywnościowej
• U osób, które wypijają regularnie 3 – 4 filiżanki kawy dziennie, ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 spada o jedną czwartą
• Kawa zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera
• Umiarkowane picie kawy chroni przed miażdżycą
• Kawa nie wypłukuje magnezu, w kawie jest go sporo, 3 – 4 porcje kawy to 25 procent dziennego zapotrzebowania na ten pierwiastek
• Kawa poprawia sprawność fizyczną zmniejszając odczucie bólu i zwiększając wytrzymałość
• Już 75 mg kawy podnosi poziom koncentracji i czujności
• Nie znaleziono żadnych dowodów na to, że kawa uzależnia fizycznie
• Odradza się picie bardzo gorącej kawy (podobnie jak innych gorących napojów) – zwiększa to ryzyko raka przełyku
• Międzynarodowa Agencja do Badań nad Rakiem skreśliła kawę z listy produktów kancerogennych (wywołujących raka)

Przypuszcza się, że:

• Kawa może chronić przed rakiem wątroby, rakiem macicy, gruczołu krokowego, jelita grubego
• Kawosze są na starość sprawniejsi umysłowo
• Kawa nie wpływa jednak na wzrost ciśnienia. Zauważyli to niedawno naukowcy z Queen Mary University, w obejmującym 8 tysięcy osób eksperymencie, którego uczestnicy pili średnio 5 kaw dziennie i nie zaobserwowano o u nich stałego wzrostu ciśnienia.
• Kawa nie odwadnia organizmu, tak jak sądzi się powszechnie

Ponadto picie kawy związane jest z pewnym rytuałem, wymuszającym zatrzymanie się w codziennym biegu – co już samo w sobie doskonale wpływa na nasz system nerwowy. Jednocześnie zawarta w kawie kofeina, przyjmowana stopniowo, w wolnym tempie – świetnie pobudza i koncentruje. Kofeina trafia do krwi, a stamtąd, poprzez tkanki, do organizmu, a następnie jest metabolizowana w wątrobie. Kofeinę wchłaniamy przez około 45 minut, a po czterech godzinach jej stężenie we krwi jest zmniejszone o połowę (nazywa się to okresem półtrwania). Trzeba jednak unikać jedzenia grejpfrutów lub picia soku grejpfrutowego po kawie – wydłuża on bowiem niepotrzebnie wspomniany okres półtrwania, a tym samym czas pobudzenia kofeiną.

Zupełnie inaczej wygląda wchłanianie kofeiny z tzw. napojów energetycznych. Chodzi o to, że taką samą (a czasem większą) jej dawkę dostarczamy do organizmu „na raz”, jednym, dwoma haustami. Wtedy poziom stężenia kofeiny we krwi podnosi się gwałtownie. Dlatego też, nie polecamy sięgania po „energetyki”.