Alergie są powszechnym problemem zdrowotnym, dotykającym ludzi na całym świecie. Mogą występować trzy rodzaje alergii: pokarmowe, wziewne i kontaktowe (skórne). W celu diagnozowania alergii pokarmowych i wziewnych stosuje się testy polegające na nakłuciu skóry i wprowadzeniu niewielkiej ilości alergenu (tzw. testy śródskórne) oraz testy z krwi. Natomiast alergie kontaktowe diagnozuje się za pomocą testów płatkowych. W tym artykule skupimy się na testach alergicznych płatkowych, omawiając rodzaje, przeciwwskazania oraz orientacyjne ceny.
Test płatkowy obejmuje zestaw alergenów, takich jak metale (chrom, kobalt, wanad, tytan, molibden, nikiel), konserwanty, substancje zapachowe, leki (w tym antybiotyki, np. neomycyna), kleje, gumy, żywice syntetyczne i naturalne, materiały dentystyczne oraz barwniki. Pacjent może także dostarczyć substancję, którą podejrzewa, że może go uczulać, na przykład kosmetyk. Ważne jest, aby w testach płatkowych unikać stosowania substancji żrących i drażniących.
Jak wykonuje się testy płatkowe?
Test płatkowy naskórkowy przeprowadza się na skórze pleców. Proces polega na nasączaniu bibułki specjalnie do tego celu przeznaczonej alergenem lub nakładaniu pasty alergenowej na specjalny plaster. Bibułka lub plaster jest następnie naklejany na skórę pacjenta na plecach przez okres 48 godzin. Skóra powinna być sucha, czysta i pozbawiona owłosienia. Plastry lub bibułki nakleja się co 2 cm. Następnie ocenia się reakcję skóry pleców po 72 i 96 godzinach od naklejenia alergenu, ponieważ niektóre substancje mogą wywoływać opóźnioną reakcję alergiczną w miejscu kontaktu ze skórą.
Ważne jest, aby pacjent w okresie 48 godzin, gdy plastry lub bibułki nasączone alergenem są na skórze pleców, unikał intensywnego wysiłku, aby nie spocić skóry. Należy także unikać brania prysznica, aby nie zamoczyć plastrów wodą.
Kiedy zaleca się przeprowadzenie testów płatkowych? Testy płatkowe służą do potwierdzenia wstępnej diagnozy alergologa. Jeśli istnieje podejrzenie alergii kontaktowej, test płatkowy pomoże potwierdzić alergię oraz określić, które substancje uczulają danego pacjenta i jak silna jest alergia. Pozwoli to na odpowiednie dobranie leków, ich dawek i czasu leczenia.
Objawy, które kwalifikują pacjenta do przeprowadzenia naskórkowych testów płatkowych
- Przewlekłe, swędzące zmiany skórne.
- Wyprysk atopowy, który objawia się zaczerwienieniem, łuszczeniem się i suchością skóry.
- Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry.
- Wyprysk potnicowy, który charakteryzuje się świądem i pojawieniem się pęcherzyków skórnych na dłoniach i podeszwach stóp.
- Wyprysk pieniążkowaty, czyli drobne plamki i pęcherzyki, które łączą się w skupiska o kształcie monet.
- Wyprysk hematogeny.
- Wyprysk zawodowy, najczęściej występujący na skórze dłoni.
- Łojotokowe zapalenie skóry, które pojawia się na twarzy, w okolicy mostka i między łopatkami.
- Fotodermatozy, czyli zmiany skórne występujące na częściach ciała, które były narażone na działanie promieniowania UV.
Interpretacja wyników testu płatkowego odbywa się w skali plusowej od 0 do trzech plusów. Wynik dodatni uważa się za co najmniej 2 plusy. Oto interpretacja wyników:
Wynik 0 oznacza brak reakcji alergicznej.
Wynik + oznacza pojawienie się rumienia.
Wynik ++ oznacza pojawienie się rumienia i grudek.
Wynik +++ oznacza pojawienie się rumienia, grudek, pęcherzyków i obrzęku.
Aby wyeliminować fałszywe odczyny alergiczne, stosuje się próbę dodatnią z histaminą, która powinna wywołać dodatni odczyn skóry. Jeśli próba dodatnia z histaminą nie wywołuje reakcji, test płatkowy nie jest wiarygodny. Próbę ujemną wykonuje się z zastosowaniem soli fizjologicznej, która powinna dać odczyn obojętny. Jeśli tak się nie dzieje, test płatkowy również uważa się za niewiarygodny.
Cena testów alergicznych płatkowych może różnić się w zależności od lokalizacji i placówki medycznej, w której są wykonywane. Koszt zazwyczaj obejmuje zarówno sam test, jak i konsultację z alergologiem. W celu uzyskania dokładnej informacji na temat cen zalecamy skontaktowanie się z wybraną placówką.
