Wielu pacjentów ma mylne skojarzenia z próbą wysiłkową oraz jej przebiegiem. Rzeczywistość ma zazwyczaj jednak niewiele wspólnego z wyobrażeniami. Jak więc przeprowadza się próbę wysiłkową, która ma na celu przede wszystkim sprawdzenie naszego zdrowia oraz wytrzymałości naszego serca? O tym przeczytacie w artykule.

Czym jest próba wysiłkowa?

Próba wysiłkowa to jedna z najbardziej efektywnych oraz najprostszych do wykonania metod sprawdzania poziomu wydolności pacjenta lub zawodnika. Jest to również ocena zachowania naszego układu krążenia podczas intensywnego wysiłku fizycznego. Nie ma jednego konkretnego celu dla zastosowania tej metody. Dla zawodników sportowych jest to kontrola skuteczności metodyki treningowej. Jeżeli próba wysiłkowa wypada pozytywnie, oznacza to, że nasz trening jest dobrze dobrany i rozwija naszą wydolność.

Podczas próby wysiłkowej na jaw mogą wyjść wady oraz patologie układu krążenia. Może to być np. arytmia serca lub niedotlenienie mięśnia sercowego podczas wzrastającej intensywności wysiłkowej. Tego rodzaju objawy mogą okazać się decydujące o tym, czy dalej będziemy mogli uprawiać sport.

Jednym z zadań próby wysiłkowej jest wykrywanie niedokrwiennej choroby serca. Podczas jej wykonywanie można również z łatwością określić maksymalną tolerancję wysiłkową pacjenta. Wynik badania jest znany od razu po jego zakończeniu. Lekarz objaśnia pacjentowi wszystkie parametry i wskazuje, gdzie zaobserwowano niepokojące zmiany. Pacjent otrzymuje instrukcje dalszego postępowania oraz ewentualny plan leczenia.

Jak wygląda przygotowanie do próby wysiłkowej?

Pacjent wybierający się na próbę wysiłkową powinien być przede wszystkim wypoczęty. Na około 3 godziny przed badaniem należy spożyć lekki, nieobciążający żołądka posiłek. Jeżeli wykonamy badanie na czczo, wynik może okazać się przekłamany, ponieważ zabraknie nam energii i nasz wydolność skończy się wraz z siłą i energią. Posiłek spożyty tuż przed rozpoczęciem badania może również osłabić pacjenta i spowodować mdłości lub ciężkość żołądka.

Na dzień przed wykonaniem badania powinniśmy wstrzymać się również od zażywania używek takich jak kawa, herbata - szczególnie mocna oraz papierosy, ponieważ podnoszą one ciśnienie i mogą zaburzyć pracę serca lub wynik badania.  Wysiłek fizyczny na dzień przed próbą wysiłkową również nie jest wskazany. Pacjent powinien być świeży i wypoczęty.

Jak wygląda samo badanie?

Oczywistym wstępem do każdej wizyty lekarskiej jest wywiad zdrowotny, który lekarz przeprowadza z pacjentem w celu zasięgnięcia niezbędnych informacji na temat jego samopoczucia i stanu zdrowia. Badanie właściwe polega na umieszczeniu na ciele pacjenta elektrod do przeprowadzenia badania EKG.

Całą procedurę wykonuje się na bieżni, która zaczyna tempem powolnego spaceru i z każdą minutą prędkość oraz kąt nachylenia bieżni rosną. W czasie wzrostów prędkości pacjentowi mierzy się ciśnienie krwi.

Kto powinien poddawać się próbie wysiłkowej?

Badaniu próby wysiłkowej może poddać się każdy. Wśród pacjentów krąży mit, że jest ono przeznaczone wyłącznie dla sportowców, jednak nie jest to zgodne z prawdą. Badanie dostosowuje się do aktualnej kondycji pacjenta, dzięki czemu możemy mieć pewność, że spacer na bieżni nie okaże się dla nas wycieńczający.

Badanie wysiłkowe często zaleca się osobom starszym z podejrzeniem chorób krążenia lub poważnych dolegliwości wydolnościowych. Musimy również pamiętać o tym, że gdyby badanie wydolnościowe wykonywano tylko osobom mającym do czynienia ze sportem na co dzień, nie miałoby ono większego sensu. To właśnie pogorszenie kondycji fizycznej jest często wskazaniem do wykonania próby wysiłkowej.